كه در روستايي به همين نام در كنار جاده به فاصله نيم كيلومتري راه شمسخي خان به درگز قراردارد كه حدود 700 متر از سطح دريا ارتفاع دارد . قبرستان شمسي خان متعلق به اقوامي است كه در تپه غازان سكونت داشتند ومربوط به دوره پارتي وساساني است .دخمه هاي موجود در غازان بيك احتمال اينكه قوم ماد در اين منطقه نيز بوده تقويت مي كند زيرا مادها دخمه نشين بوده اند.

نوروز تپه :

   در جنوب شهر درگز در بخش چاپشلو در كنار آبادي ينگه قلعه قرارگرفته اين تپه كه در كناره جنوبي جاده آسفالته درگز به چاپشلو قرار دارد متعلق به قرون 3و4 هجري قمري مي باشد.

تپه يوخار قلعه :

اين تپه در 12 كيلومتري غرب شهر درگز قرارگرفته كه تا اواخر دوره ساساني وحتي در دوره اسلامي آباد ومسكوني بوده است.اين تپه متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد بوده است. سفال هاي منقوش ما قبل تاريخي آن از هزاره پنجم قبل از ميلاد شروع شده وتا اواخر دوره ساساني واسلامي از تپه استفاده مي شده است. تپه يوخار قلعه داراي قسمت هاي مختلفي است كه در جبهه هاي غربي آن بيشتر آثار سكونتهاي ما قبل تاريخ ودر شرق آن دوره هاي تاريخي ودر بالاي آن آثار دوره اسلامي مشاهده مي شود .اين تپه ها در حاشيه ابادي قره قوينلو واقع شده است.

يارم تپه :

اين تپه شامل آثار اولين سكونت اقوام دوره ما قبل تاريخ وروزگار باستان در دشت است وظاهرا اين اقوام از هزاره پنجم قيل از ميلاد در اين محل ساكن شده ومدارج ترقي را تا اواخر دوره ساساني در اين جلگه پيموده اند . يارم تپه به علت سكونت هاي مداوم شكل مرتب ومنظمي را ندارد.تمدن يارم تپه را مي توان معرف تمدن شمال شرقي ايران كه تاكنون مطالعه گسترده اي درمورد آن نشده است. برخي از نقوش برروي سفال ها منحصر به فرد بوده وداراي خصوصيات ومشخصات محلي مي باشد اين تپه تاريخي در حدود 500 متري غرب بنديان ودر مجاورت رود درونگر قراردارد.

پلكان نادري :

يكي از آثار تاريخي وكارهاي برجسته نادر شاه افشار در اين شهرستان راه مالرو وارابه رو در ارتفاعات صعب العبور ودشوار الله اكبر است كه نشانه عزم واراده نادري مي باشد .اين راه كه به گويش محلي به آن نردبان يولي مي گويند در گردنه جنوبي الله اكبر كنار جاده شوسه ونزديك آبادي كپكان قراردارد .در حدود 55 خم و900 پله است كه براثر تراش سنگها ايجاد شده است .درازي هر پله سه متر وپهناي آن سي سانتي متر وارتفاع آن سيزده سانتي متر است در كمرگاه كنار پلكان سه كتيبه مربوط به اين اثر وجود دارد . فقط در يكي از كتيبه ها ( هو ، محمد زمان) ودر ديگري ( نصرمن ا…) ديده مي شود.

امامزاده محمد ديباج :

از امامزاده هاي اين شهرستان امامزاده محمد ديباج كه در آبادي شيلگان از توابع بخش لطف آباد درگز ودر كنار مرز ايران وتركمنستان مقبره اي به نام امامزاده محمد وجود دارد . محمد فرزند امام جعفر صادق ملقب به ابوجعفر كه در سال 144 ه ق در مدينه چشم به جهان گشود . تبار مادرش خديجه به امام حسين (ع) مي رسد وچون كسي بود كه بنا به درخواست وتاييد مردم حجاز به حكومت نشست .اورا اميرالمومنين ناميدند .وبه سبب زيبايي اندام وچهره به او لقب ديباج دادند .محمد درجرجان درگذشت ومامون براي او نماز خواند اين واقعه در سال 203 ه.ق اتفاق افتاد.

بقعه ابوالمعجن :

ابوالمعجن از مردان نامدار ومتنفذ دوره جاهليت بود كه از ابتدا از در ستيز با اسلام درآمد وبعد با قبيله خود به پيامبر گرويد وجزء صحابه درآمد . شاعري مطبوع الشعر وكريم وصاحب روايت بود ودر شرب خمر افراط مي كرد . به خاطر شراب خواري حد خورد وتبعيد گرديد . ولي گويند تا بدان پايه به اسلام ايمان داشت كه در جنگ قادسيه از تبعيد گاه گريخت وخود را به كارزار رسانيد . اورا دستگير وزنداني كردند.هيچ دور نيست كه ادامه فعاليتهاي ابوالمعجن در درگز صورت گرفته باشد. زيرا قلعه زرين وكوه باورد را محل جنگهاي او برشمرده اند. اگر دامنه زرين كوه در 22 كيلومتري غرب درگز به فاصله 20 كيلو متري در جاده درگز به درونگر پيش برويم در شرق آبادي جلفا به بقعه اي مي رسيم كه مردم آن را ابوالمعجن مي خوانند . اين بقعه عبارتست از يك محوطه بزرگ كه در آن درختي ديده مي شود ودر انتهاي حياط ، ايوان وسپس اطاق بزرگ 10×5 متري مي باشد كه هشت متر آن را برآمدگي به نام قبر ابوالمعجن تشكيل مي دهد. از سال وفات وانتهاي عمر ابوالمعجن اطلاع دقيقي در دست نيست.

قدمگاه:

 در قسمت شمال غربي شهر درگز مقابل تپه باستاني صاحبجان بقعه ووآرامگاه سيد ابراهيم فرزند سيدمحمد كه از سادات وصالحان قرارگرفته . در بازديدي كه از محل انجام شده تنها سنگ قبري سيماني ملاحظه گرديده كه برروي آن نوشته شده بود «آرامگاه سيد ابراهيم ولد سيد محمد» وهمچنين تصوير يك شانه برروي سنگ حك گرديده بود .بنا به اعتقادات اهالي منطقه اتاقي گنبدي شكل به مساحت تقريبي 8×6متر مربع وبر كنار جاده درگز به ارتيان قرارگرفته كه امروز متصل به شهر درگز گرديده است.

زيارتگاه سيد قاضي سلطان:

 در شمال غربي شهر درگز در دو كيلومتري غرب آبادي ارتيان نزديك آبادي خاخيان بقعه اي ديده مي شود كه در وضع فعلي سرتاسر بنا را تالاري تشكيل مي دهد كه پشت تالار دو اتاق قرار گرفته است . اتاق اول پيش بقعه واتاق دوم خود مزار مي باشد. در غرب وپشت بقعه ساختمان هايي است كه به نظر مي رسد روزي اباد بوده اند سنگ قبر اين مزار به نام مير قاضي سلطان است ومعلوم نيست از كدام طبقه شخصيت هاي خاوران است .مردم اين منطقه ميرقاضي سلطان را از صالحان واولياء خدا مي دانند ومعتقدند كساني كه داراي گلو درد هستند با ريختن ماست بر روي سنگ رليسيدن آن با زبان شفا مي يابند از آن رو به آن قاتقلي امام مي گويند.

بقعه علامه شهرستاني:

در بخش نوخندان يعني حدود 17 كيلومتري شمال غربي شهر درگز وبه فاصله يك كيلو متري غرب ابادي حضرت سلطان بقعه علامه شهرستاني صاحب كتاب الملل والنحل وجود دارد .بناي اين ساختمان كه 58 متر طول و37 متر عرض دارد ومتعلق به دوره تيموري مي باشد.

امامزاده سيد يوسف:

حدود 10 كيلومتري جنوب غربي درگز در حاشيه شمال غربي آبادي سادات زيارتگاهي وجود دارد كه به امامزاده سيد يوسف مشهور است . اين زيارتگاه مورد اقبال اهالي قرارگرفته وسيد يوسف را از صالحان واولياي خدا مي دانند كه در اكثر موارد حاجاتشان را برآورده مي كند . بناي اين ساختمان متعلق به قرن 13و14 هجري مي باشد.

زيارتگاه علي بلاغ:

 در آبادي جان عزيز وسط كوه علي بلاغ چشمه اي جاري است كه به آن چشمه علي چشمه علي بلاغ مي گويند . از جاده قوچان به درگز ابتداي منطقه درونگر يعني 80 كيلومتري غرب درگز جاده فرعي شوسه اي به سمت زيارتگاه علي بلاغ جاري مي شود . مردم منطقه معتقد هستند كه در يكي از جنگها گذر امام علي (ع) به اين منطقه افتاده وآب چشمه را متبرك ساخته است . اما اين مطلب نمي تواند واقعيت باشد.

آرامگاه صيد علي خان درگزي:

صيد علي خان درگزي از شعراي معروف متاخر واستاداديب نيشابوري وملك الشعراي بهار مي باشد كه از بنيان گزاران مكتب ادبي واجتماعي وسياسي معروف واصحاب سراچه بود . آرامگاه رو به ويراني شاعر واستاد گرانمايه كه به سبك ابنيه دوره قاجار ساخته شده در گورستان قديمي شهر مي باشد.

غار قزلق:

از نمونه غارهاي اين منطقه غاز قزلق يا غار ديو است كه در 22 كيلومتري جنوب شرقي درگز بعد از روستاي قزلق در نيمه راه ارتفاعات شازي وكاني گاز قرار داردواز محل هاي اعتقادي وديدني درگز است كه داراي 3 درب ورودي در كف دره ونيمه هاي بلند مي باشد . طول غار حدود يكصد كيلومتر داراي دو دالان مي باشد. نوع غار از غارهاي آهكي است كه احتمالا در دوران عصر حجر مورد استفاده انساني بوده است.

غار شادمينه(شادمهنه):

واقع در 16 كيلومتري غرب درگز در 300 متري علامه شهرستاني كه بقاياي دژ نظامي مربوط به قرن پنجم ودوره سلجوقي مي باشد.

موزه حيات وحش:

اين موزه درچهل كيلو متري جنوب غربي شهرسان درگز درپارك ملي تندوره(چهلمير)قراردارد

مساجدتاريخي شهر درگز عبارتند از:

مسجد جامع - مسجد يزديها – مسجد تركها.